Różne

Wieś z inicjatywą

Artykuł z Nowin Rzeszowskich z 5 sierpnia 1966r. opisujący dokonania naszych mieszkańców      

kliknij w miniaturkę by zobaczyć duży format

Z dala od głównego traktu, daleko od powiatowego miasta, leżą wśród gór i lasów Łęki Dukielskie. To duża miejscowość. Na łagodnych stokach, w sąsiedztwie biegnącej przez wieś drogi, rozłożyło się wśród sadów około 450 zagród. Zdawać by się mogło, iż prawie 2 tyś. osób, które los  związał z osadą, żyje w zabitym deskami świecie.

Tymczasem jest zupełnie inaczej. Na każdym kroku spotyka się zmiany, o których dawniej nikomu we wsi nawet stanie śniło, Zaraz na początku trzeba podkreślić, iż zawdzięczają je głównie własnemu wysiłkowi, zrozumieniu wspólnych potrzeb. Nie ma bowiem we wsi takiej rzeczy, która by służąc ogółowi, nie była związana z pracą i wydatkami mieszkańców.

Zaledwie ucichły odgłosy wystrzałów w „Dolinie śmierci”, gdy z własnej woli odrestaurowali zniszczony budynek szkolny. Za tym pierwszym przedsięwzięciem wkrótce poszły następne. Na miejscu zniszczonej podczas wojny karczmy zbudowali dom ludowy. Sala widowiskowa, świetlica, biblioteka, poczta i sklep mieszczą się w nim w dalszym ciągu. Nie oglądając się na inwestycje państwa sami potrząsnęli sakiewkami i doprowadzili energię elektryczną, linię telefoniczną.

Najbardziej dumni są ze szkoły podstawowej. Wzniesiony przed wojną budynek (pieniądze ciułały kobiety latami ze sprzedaży jajek) okazał się za ciasny, nie odpowiadający wymaganiom ośmioklasowej szkoły. Jeszcze przed wprowadzeniem reformy rozbudowali go. Mieści salę gimnastyczną, 2 izby lekcyjne i tyleż mieszkań dla nauczycieli. Warunki pracy 10 nauczycieli i nauki młodzieży są dziś doskonałe. Ale ile to kosztowało trudu nie i sposób opisać.   Wystarczy wspomnieć, iż począwszy od cegły, którą wypalili, skończywszy na innych materiałach - przysposobili sami.   

W ogóle oświata jest oczkiem w głowie mieszkańców Łęk Dukielskich. W małych przysiółkach: Pałacówce liczącej 33 domostwa wybudowali szkołę, a teraz znów podobną inwestycję (2 izby lekcyjne, sala gimnastyczna, 2 mieszkania dla nauczycieli) wznoszą w Myszkowskiem (53 numery).   

Dzięki społecznej inicjatywie i postawie wsi przybyło więcej okazałych obiektów, M.in. spółdzielczy ośrodek zdrowia, który od kilku miesięcy jest czynny ku zadowoleniu młodych i starszych. Na ukończeniu znajduję się budowa domu strażaka, którego nie powstydziłoby się niejedno miasto powiatowe. Ba, dorzucili swą cegiełkę do sklepu, budowanego przez dukielską GS.

W trosce o zapewnienie sobie stałej łączności ze światem, w tym roku zabrali się do przebudowy, a ściślej mówiąc — budowy niespełna 5 km odcinka drogi Łęki D. — Wietrzno. W roku przyszłym, w wyniku wydatnej pomocy krośnieńskiej PRN, chcą zakończyć to przedsięwzięcie. Wówczas autobus PKS kursował będzie bez zakłóceń.

Te wszystkie  inwestycje wielomilionowym kosztem zrealizowali we własnym zakre­sie, naturalnie przy pomocy finansowej państwa. Mimo uzyskania tak pięknych osiągnięć gospodarczych, mieszkańcy Łęk nie zamierzają spocząć na laurach. W ambitnych planach wytyczonych na najbliższą przyszłość zakładają wybudowanie sieci gazowej (część rur zakupili), wodociągów oraz wiejskiego domu kultury. Czy dopną swego?

Z pewnością. Chociaż w tej górzystej wsi o niezbyt urodzajnych glebach, gdzie średnia powierzchnia gospodarstwa nie przekracza 2 ha, nikomu zbytnio się nie przelewa. Chęć stworzenia sobie lepszych  warunków  życia, zgodne działanie nie tylko organizacji politycznych i społecznych, ale całej ludności, jest gwarancją dalszych suk­cesów.

Tekst i fot. M. Z.

Nowiny Piątek 5 sierpnia 1966r., Wyd ABCD, Nr 184 (5320)

 

 

      KWESTIA ŻYDOWSKA W USTNEJ RELACJI MIESZKAŃCÓW WIOSKI

We wspomnieniach najstarszych mieszkańców wsi wieści o Żydach rozpoczynają się od pierwszych prześladowań przez okupacyjne wojska rosyjskie w 1914 roku, kiedy to Łęki na wiele miesięcy znalazły się pod wojennymi rządami rosyjskimi. Odzyskanie niepodległości to odbudowa zrujnowanych wsi i miasteczek w których szczególnie koncentrowała się ludność żydowska zajmująca się głównie handlem i usługami rzemieślniczymi. Polityk i pisarz Kazimierz Chłędowski tak pisał o pobliskiej Dukli:

,, Dukla miasto Judy synów

a w nim czterech bernardynów. "

Na wsi pozostawali najbiedniejsi Żydzi trudniąc się lichwiarstwem handlem obwoźnym czy też prowadzeniem karczmy. W Łękach karczmę taką prowadził Józef Fasso.

Okres drugiej wojny światowej eksterminacja ludności żydowskiej przez okupanta zakończona prawie całkowitym jej wymordowaniem. Liczne zbiorowe mogiły rozstrzelanych są świadkiem tych tragicznych dni. Wspomnienia o Żydach biednych galicyjskich chłopów ( tacy przecież byli mieszkańcy Łęk ), mają w większości zabarwienie pejoratywne. Nic dziwnego. Żyd kojarzył się zwykle z pewną formą wyzysku. To on miał sklep, zakład, kamienicę. Chłop zawsze musiał u niego kupować, często na kredyt. Mimo tego w czasie masowej eksterminacji wielu Żydów dzięki pomocy ze strony mieszkańców okolicznych wsi zachowało życie.

SKŁADY RÓŻNYCH KOMITETÓW

PRACUJĄCYCH SPOŁECZNIE NA RZECZ WSI

Społeczny Komitet Budowy Kanalizacji w Łękach Dukielskich /powstał 1997r./

1. Leśniak Andrzej - przewodniczący

2. Kężałek Jan - z-ca przewodniczącego

3. Fruga Stanisław - sekretarz

4. Łajdanowicz Edward - skarbnik

5. Białogłowicz Lepold - członek

6. Kędra Andrzej - członek

7. Kołacz Leszek - członek

8. Krężałek Kazimierz - członek

9. Wójtowicz Tadeusz - członek

10. Śliwiński Leszek - członek

Społeczny Komitet Telefonizacji /II tura, zakończono w 2001r./

Dariusz Pabis - przewodniczący 
Wiesława Majer - zastępca 
Wojciech Marecki - skarbnik
Ewa Śliwińska - członek

 

Skład Komitetu Budowy Sali Widowiskowo - Sportowej /powstał w 1995r./

/ w 1999r. przemianowany na Społeczny Komitet Budowy Sali Widowiskowo - Sportowej i Rozbudowy Szkoły w Łękach Dukielskich/

1. Stanisław Fruga - przewodniczący

2. Jan Krężałek — z-ca przewodniczącego

3. Zofia Welcer - sekretarz

4. Andrzej Kędra - skarbnik

5. Krystyna Delimata - członek

6. Katarzyna Buryła— członek

7. Piotr Belczyk - członek

8. Tadeusz Boczar - członek

9. Edward Chomentowski - członek

10. Roman Kasprzyk - członek

11. Andrzej Krężałek - członek

12. Janusz Leśniak - członek

13. Piotr Węgrzyn - członek

14. Stanisław (Władysław) Węgrzyn - członek

15. Wojciech Węgrzyn - członek

16. Zbigniew Wierdak - członek

            17. Tadeusz Wojtowicz - członek

SOŁTYSI, RADY SOŁECKIE,

KOMISJE POJEDNAWCZE I REWIZYJNE

      Sołtysami wsi Łęki Dukielskie byli kolejno: Józef Kołacz /przed wojną/, Andrzej Gniady /mąż Heleny, przewodniczącej KGW i kucharki/, Nawrocki Paweł /budowniczy kościoła i długoletni prezes OSP/, Eugeniusz Gniady /muzyk i przewodniczący FJN w Łękach Dukielskich/. Następnymi sołtysami byli:

·             18.11.88 Wybory sołtysa: Kandydowali Roman Kasprzyk i Pernal Józef z Myszkowskiego. Wygrał R. Kasprzyk.

           Rada Sołecka: Kasprzyk Roman, Koszela Helena, Śliwiński Aleksander, Zajdel Ryszard, Kamiński Jan, Pernal Józef syn Marcelego /jako radni/ i dalej Belczyk Piotr, Kubal Józef, Krężałek Bronisław, Czajkowski Edward, Pietruś Stanisław, Soliński Józef z Pałacówki, Kołacz Tadeusz, Widziszewska Barbara, Sypień Józefa, Węgrzyn Stanisław, Więcek Tadeusz. Komisja Rewizyjna: Wierdak Henryk, Śliwińska Krystyna, Węgrzyn Alina. Komisja Pojednawcza: Kołacz Karol - przew, Pietruś Stanisław, Kogut Michał, Zajdel Leonard, Pernal Józef syn Adama, Kołacz Tadeusz, Okoński Henryk

·             Listopad 1991r. Wybory sołtysa. Kandydowali R. Kasprzyk, Edward Łajdanowicz i Józef Kubal. Wygrał R. Kasprzyk.

            Rada sołecka: Widziszewska Barbara, Śliwiński Aleksander, Boczar Tadeusz /M/, Soliński Jan /P/ Krężałek Andrzej, Białogłowicz Leopold. Komisja Rewizyjna: Węgrzyn Stanisław, Sypień Józefa, Krężałek Władysław

            06.12.94 Wybory sołtysa. Ponownie zwycięża R. Kasprzyk

·           14.02.1999 Wybory sołtysa. Kandydowali Roman Kasprzyk /otrzymał - 67 głosów/, Edward Łajdanowicz-74, Jan Krężałek-76. Rada Sołecka: Jóżef Pernal, Andrzej Leśniak, Lesław Śliwiński, Zdzisław Trynkiewicz, Stanisław Kubicki, Irena Fruga, Stanisław Węgrzyn

    22.01.2003r wybory sołtysa. Kandydowali Krężałek Jan - 132 głosy,  Żelak Daniel 45, Łajdanowicz Edward - 25, Tomkiewicz Małgorzata - 19.

Rada Sołecka /zaproponowana przez sołtysa/ Buryła Katarzyna, Delimata Mieczysław, Fruga Stanisław, Kędra Andrzej, Śliwiński Aleksander

Komisja Rewizyjna: Jastrzębski Leszek, Reczkowska Joanna, Tomkiewicz Małgorzata.

·           31.03.2005 Wybory sołtysa. Po rezygnacji sołtysa Krężałka nowym /na dwuletnią kadencję/ wybrano Tomasz Węgrzyna 131 głosów, Łajdanowicz Edward – 46, Małgorzata Tomkiewicz – 43. Rada Sołecka: Kołacz Maria, Krężałek Kazimierz, Kyc Henryk, Wierdak Tadeusz, Delimata Krystyna, Kędra Andrzej Komisja Rewizyjna: Delimata Mieczysław, Fruga Stanisław, Wojtowicz Tadeusz

·          21.01.2007 Wybory sołtysa. Tomasz Węgrzyn został wybrany jednogłośnie i "stara" Rada Sołecka